Nền ẩm thực Việt Nam từ xưa đến nay vẫn rất vô cùng phong phú và đa dạng. Đặc biệt là những món ăn vùng biển. Và có lẽ khi đến với vùng vịnh biển được UNESCO công nhận là Kỳ quan Thiên nhiên Thế giới, chắc chắn các bạn phải một lần thử món Bún cù kỳ đặ sản tại nơi đây.
Bún cù kỳ, đặc sản biển Quảng Ninh
Nhắc đến Quảng Ninh hay Hạ Long thì ai cũng biết đến những món ngon hấp dẫn như: Chả mực Hạ Long, sam biển Hạ Long, chả rươi Đông Triều, khâu nhục, gà đồi Tiền Yên,.. Tuy là đặc sản trứ danh chỉ có Hạ Long sở hữu nhưng món bún cùy lại được rát ít người biết đến và dành thời gian thưởng thức khi nghỉ dưỡng tại đây.
Không ai chắc bún cù kỳ có mặt từ khi nào, song theo những người biết, món ngon trên của một số cư dân chài lưới nghĩ ra.
Vào mùa cù kỳ, ngay khi thu hoạch về, thay vì đem giã rồi chiên như trước đây, ngư dân tìm thêm phương pháp làm cù kỳ trở thành món bún để vừa no cơ thể, đồng thời phát huy tối đa lượng gạch béo ngon của loài cua đặc sản. Và giờ đây, bún cù kỳ vừa là một thức quà dân dã của người dân Quảng Ninh, vừa là đặc sản ẩm thực của cả một Kỳ quan.
“Độc lạ” con cù kỳ
Cù kỳ- hay cua sấm, cua đá, con cùm vùm- là một loài giáp xác sinh sống tại những hốc đất hoặc mẩu cây ven theo bãi cát và rừng ngập mặn. Cù kỳ hay xuất hiện tại nhiều khu vực nước nông, hiện nay nước ta thường ghi nhận sự phân bố của nó trên các địa bàn như: Khánh Hoà, Hải Phòng, Quảng Ninh.
Nhưng theo các nghiên cứu khác chỉ có sống trên vùng đất biển than xứ Quảng, thì cù kỳ mới đem lại hiệu quả kinh tế, và lợi ích sức khoẻ. Chúng đã đạt được kích cỡ trưởng thành (bề ngang lên đến 12 cm) và ăn những loài nhuyễn thể hoặc giáp xác bé.
Theo người dân địa phương, con cù kỳ cùng họ với cua biển này sở hữu bộ chân lớn gấp nhiều so với kích cỡ thân và có yếm màu nâu, mắt xanh lá.
Đây là con thú hung hăng và lỳ đòn với đôi chân cứng khoẻ nên kẹp thường mạnh. Người địa phương cho rằng con cù kỳ sẽ không buông tha đối thủ nếu có tiếng sấm sét vì thế nó thường được biết với cái tên thunder crab (cua sấm) .
Cù kỳ có hai màu là cù kỳ đen và cù kỳ đỏ. Cù kỳ đỏ có vẻ bề ngoài đẹp và thịt tốt hơn cho nên hay để bảo quản hoặc chế biến món ăn.
Mùa cù kỳ bắt đầu vào khoảng tháng 3 và tháng 7. Vào mùa, chúng được bán với mức trung bình khoảng 190.000 – 250.000 đồng/kg, nhưng hết mùa còn cao hơn nữa và thậm chí đạt tới 300.000 đồng/kg vì sự thiếu hụt.
Sở dĩ cù kỳ có giá trị như vậy là vì mùi vị của chúng cực ngon và thơm, trái ngược hoàn toàn với những loài cua khác lại còn dễ làm được các món rất lạ miệng. Trong đó, nổi bật nhất là món bún cù kỳ của ngư dân Quảng Ninh.
Bún cù kỳ và sự kì công trong chế biến
Nếu có dịp được trải nghiệm và khám phá hương vị ẩm thực Quảng Ninh nhất là cách thức nấu của món bún cù kỳ chắc chắn bạn sẽ phải bất ngờ. Bởi để có món bún giản dị như thế nhưng phải đi đến những bước chế biến rất cầu kỳ. Từ lựa chọn các nguyên vật liệu tươi ngon để bảo đảm vệ sinh an toàn cho đến khâu chế biến và nấu thành phẩm.
Con cù kỳ đặc trưng của Việt Nam là phần cơ thể chỉ có trên 2 cái càng, nhưng thân và càng thì mềm nên thường dùng để làm nước dùng. Cù kỳ đem về làm sạch sẽ, lấy phần thịt ở càng và thân để dành riêng.
Thân cù kỳ thái lát rồi dùng cho chế biến đồ uống. Bún cù kỳ được làm từ nước cốt tôm và phần thân cù kỳ. Một phần do hương vị, phần khác chất béo sẽ đậm đà và không bao giờ gây ngán khi ăn với những món giò lợn hoặc thịt bò giống bình thường.
Cù kỳ đã sơ chế xong sẽ tách riêng phần thịt, gạch và vỏ. Phần cơ thể không có thịt sẽ được đem băm nhuyễn nhằm lọc sạch cặn lúc nấu nước dùng, còn gạch thì lấy ở vỏ tôm để làm cho tô bún có màu sắc bắt mắt và mùi vị đặc trưng.
Tiếp tục là gạch sẽ vẫn giữ nguyên, sau đó chiên sơ qua với tỏi cùng ớt làm gia tăng được vị giòn. Càng cù kỳ chiên qua và được loại bỏ bớt dầu khi dùng để ở trên bát. Sở dĩ làm như thế vừa giúp những bát bún nhìn đẹp mắt và không bị dính dầu mỡ bởi chiên rán thức ăn rất nhiều.
Mà còn giúp cho người thưởng thức được cảm nhận trọn vẹn mùi vị của đại dương qua bát bún cù kỳ Quảng Ninh.
Món bún cù kỳ với nước canh cũng được làm theo kiểu bún cua đang rất nhiều người yêu chuộng. Một bát được sắp đầy ắp bún, thịt nạc và càng cua cù với hành hoa, giá, dọc mùng, . .. vv. Bún cù kỳ thường dùng ăn với măng pha chế chua ngọt cùng rau sống cắt khúc.
Du khách nên chần rau sống qua nước nóng đến chín vàng hay dầm với dấm, xúc từng lát bún kèm chả cù kỳ xong từ tốn húp hết chỗ nước lẩu đậm đà, ngọt vị. Sau đó chan nước sử dụng vàng sóng sánh và nóng hổi để ăn. Bạn có thể thử rất nhiều địa điểm du lịch nhưng tin chắc chỉ có ở Quảng Ninh mới có thể thưởng thức hết hồn cốt của món đặc sản Hạ Long này.
Bún cù kỳ cũng chế biến tương tự với bún riêu cua đồng nên có hương vị thơm, chua ngọt nhẹ rất vừa ăn và đủ để khách hàng thưởng thức phần thịt giòn ngon, phần trứng béo ngậy cùng nước sử dụng sền sệt. Một tô bún cù kỳ có giá thành khoảng 40.000 đến 55.000 đồng, tuỳ thuộc phần thịt bò khi thực khách yêu cầu.
Trên hành trình di chuyển đến thăm vịnh Hạ Long để thưởng ngoạn phong cảnh hay tham quan Cái Dăm, Móng Cái, . .. không thể quên ghé lại thăm các nhà hàng hoặc tiệm ăn cù kỳ nổi tiếng mà nếm thử. Vừa tắm biển, nhìn phố phường tấp nập du khách lại có thể ăn uống ngon miệng không còn gì bằng.
Đây là món đồ ăn sáng hoặc trưa theo đánh giá cao của khách tham quan bởi sức hấp dẫn không hề thua kém gì của món ăn đặc sản mà tạo hoá trao tặng tỉnh Quảng Ninh này.
Các địa chỉ thưởng thức bún cù kỳ ở Quảng Ninh
Không phải ngẫu nhiên mà bún cù kỳ Quảng Ninh đã chiếm trọn tình cảm của du khách cho dù chỉ được ăn duy nhất một lần. Từ nguyên liệu bản địa đến kinh nghiệm nấu nướng nhiều năm của các đầu bếp chuyên nghiệp và tâm huyết gửi gắm trong mỗi bát bún với mục đích giới thiệu ẩm thực cùng văn hoá Quảng Ninh.
Dù có đi đâu cũng không thể nào mà bỏ qua được mùi vị của bún và dưới đây là những địa điểm bạn nên ghé đến nếm thử nhé:
Bún cù kỳ Quốc Huy
- Địa chỉ: khách sạn Công Đoàn, Kiot số 3, khu vực rừng dừa, Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh.
- Thời gian phục vụ: 05:00 đến 17:00.
- Giá trung bình: 50.000 đ/bát.
Bún cù kỳ Hường Béo
- Địa chỉ: 10-56 Tấn Mài, Bãi Cháy, Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh.
- Giá khoảng: 50.000đ/người.
Bún cù kỳ Thu Thủy
- Địa chỉ: Khu Sân Vườn A 12 Thượng Mai tổ 1b, khu 7, Thành phố Hạ Long, Quảng Ninh.
- Thời gian mở cửa: 06:00 – 21:30.
Bún Cù Kỳ 268
- Địa chỉ: 268 Giếng Đồn, P. Cao thắng, Tp. Hạ Long, Quảng Ninh.
- Giá bình quân đầu người: 25.000đ – 30.000đ.
Bún cù kỳ Quảng Ninh với cái tên xa lạ đã dẫn đầu một danh sách các món ăn tạo “nghiện” bởi nước sử dụng thơm ngon, nguyên vật liệu tươi sạch cùng tâm huyết gửi gắm trên từng bát bún. Nếu chưa từng thưởng thức đừng ngại ngần thưởng thức ngay bát bún cù kỳ Quảng Ninh và trải nghiệm. Đảm bảo bạn sẽ bị mùi vị ngọt ngào của nó làm nhớ thương không thể nào mà dứt nổi.
